Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên....

Admin Tổng số bài gửi : 590 Join date : 18/10/2011

Đừng đổ hết cho sách giáo khoa

TRỊNH VĨNH HÀ | 06/04/2013 07:41 (GMT + 7)

TT - Khuyết điểm nổi cộm của chương trình - sách giáo khoa hiện hành là ôm đồm, nặng tính hàn lâm, thiếu tính liên thông, trùng lắp… Nhưng cũng không thể đổ lỗi hết cho sách giáo khoa khiến chất lượng giáo dục phổ thông có vấn đề.

Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên.... ImageView

Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên.... ImageView

Đó là những ý kiến được nêu ra tại hội nghị tham vấn các chuyên gia giáo dục, nhà khoa học về chương trình - sách giáo khoa phổ thông do Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội tổ chức ngày 5-4.

Ngày 5-4, Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội tổ chức hội nghị tham vấn các chuyên gia giáo dục, các nhà khoa học về chương trình - sách giáo khoa (SGK) phổ thông.

“Kết quả tham vấn sẽ là một căn cứ để ủy ban đề xuất giải pháp, kiến nghị sửa đổi, bổ sung, chính sách pháp luật về bảo đảm chất lượng chương trình SGK phổ thông, đồng thời chuẩn bị để trình Quốc hội về nghị quyết đổi mới chương trình - SGK phổ thông” - GS Đào Trọng Thi cho biết về mục đích tổ chức hội nghị.

Đa số ý kiến của các nhà khoa học, các chuyên gia giáo dục tại hội nghị đều thừa nhận những khuyết điểm nổi cộm của chương trình - SGK hiện hành là nặng tính hàn lâm, ôm đồm kiến thức, thiếu tính liên thông, nhất quán, nhiều kiến thức trùng lặp hoặc quá khó, không cần thiết với các đối tượng học sinh của mỗi cấp học do không có tổng chủ biên cho cả chương trình - SGK từ lớp 1-12...

SGK hiện hành: bất cập

Tuy nhiên, nhiều ý kiến góp ý cũng cho rằng không thể đổ lỗi hoàn toàn do SGK khiến chất lượng giáo dục phổ thông có vấn đề. Vì người viết sách phải theo chương trình, chương trình phải nằm trong định hướng mục tiêu, trong cấu trúc nền giáo dục cùng với điều kiện đảm bảo tính khả thi. Những bất cập trong toàn hệ thống khiến ưu điểm của bộ SGK hiện hành không được phát huy, trong khi những “hạt sạn” thì lại chòi lên.

Cùng với việc nhặt sạn trực tiếp từ bộ SGK hiện hành, GS Văn Như Cương trao đổi thêm: “Thiết kế chương trình hiện nay không thể hiện sự dạy học phân hóa và không phân luồng được học sinh, định hướng cho việc dạy học không thay đổi, hầu hết hoạt động của thầy trò chỉ nhằm mục đích để đi thi, nặng về học lý thuyết, nhẹ thực hành, nặng về học văn hóa, nhẹ về học kỹ năng thực hành, đội ngũ giáo viên còn yếu, yếu nhất là phương pháp dạy học và giáo dục. Với những bất cập đó, một bộ SGK tốt cũng không thể mang lại chất lượng tốt”.

Đặt ra vấn đề chương trình - SGK hiện hành có quá tải hay không, đã có những ý kiến trái chiều tại hội nghị. Phần lớn ý kiến cho rằng “có quá tải khi thiết kế chương trình và SGK”, nhưng cũng có những ý kiến cho rằng “quá tải do phương pháp của người thầy không hợp lý”. Còn GS Nguyễn Minh Thuyết - nguyên phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội - thẳng thắn: “Bộ GD-ĐT thiếu kiên quyết trong việc chỉ đạo dạy học theo hướng tích hợp”.
GS Đinh Quang Báo, thường trực ban chỉ đạo đề án đổi mới chương trình - SGK phổ thông sau năm 2015, phân tích: “Chương trình hiện tại về tổng thể không quá tải, nhưng có những kiến thức đề cập quá sâu không cần thiết, trong khi có những vấn đề cần lại đề cập quá nhẹ. Hơn hết là hướng dạy học tích hợp, dạy học phân hóa đã không được làm triệt để. Tích hợp thành công sẽ giúp học sinh tăng sức chịu tải. Và nếu tăng sức chịu tải được thì sẽ không quá tải”.

Đừng để giáo viên “ngơ ngác”

TS Vũ Văn Dụ - nguyên vụ trưởng Vụ Giáo viên, Bộ GD-ĐT - nhận xét khuyết điểm mãn tính của tất cả các cuộc cải cách giáo dục và đổi mới giáo dục là đội ngũ giáo viên “ngơ ngác” trước các vấn đề đổi mới ở bậc phổ thông. “Đúng ra cần bắt đầu từ các trường sư phạm. Với việc nghiên cứu đổi mới chương trình - SGK phổ thông, Bộ GD-ĐT phải tập hợp các trường ĐH sư phạm mạnh cùng nghiên cứu, cùng thực hiện và đổi mới đầu tiên từ việc đào tạo giáo viên trong các trường này. Nhưng các cuộc cải cách giáo dục và đổi mới giáo dục vừa qua, việc nghiên cứu, việc chỉ đạo, thực hiện vẫn chỉ được làm trong các nhà trường phổ thông, còn trường sư phạm đứng ngoài cuộc hoặc chỉ phối hợp theo kiểu đứng hàng hai” - TS Dụ nói.

Đồng quan điểm, GS Nguyễn Đức Chính cho rằng: “Thiết kế một chương trình, thiết kế bộ SGK có chất lượng đã là việc khó, nhưng nếu không có một đội ngũ giáo viên để thực hiện nó thì mục tiêu giáo dục còn khó đạt được hơn”. Theo GS Chính, với việc thay đổi mục tiêu giáo dục “chú trọng phát triển năng lực cho người học, thì người thầy phải bứt khỏi lối dạy truyền thụ để chuyển sang làm công việc tổ chức quá trình tự học của người học. Muốn vận hành một chương trình theo hướng tích hợp, phân hóa thì giáo viên phải được đào tạo để làm điều này”.

“Yêu cầu tích hợp đã được đặt ra từ khi xây dựng chương trình phổ thông năm 2002 nhưng giáo sinh các trường sư phạm lại chỉ được đào tạo theo từng môn học nên trên thực tế tích hợp mới chỉ triển khai được ở môn ngữ văn. Tiếc là sau 15 năm triển khai chương trình, hạn chế trên vẫn không được khắc phục” - GS Thuyết bày tỏ nỗi lo ngại.

TS Dụ đặt ra vấn đề được nhiều người đồng tình: “Chúng ta cứ bàn mãi chuyện đổi mới chương trình - SGK, tại sao không dám mạnh dạn đổi mới chế độ tiền lương cho giáo viên? Hãy thử tăng lương cho một cấp học để giáo viên của cấp học đó nâng cao trách nhiệm, tâm huyết với nghề đi!”. Như vậy muốn giáo viên đừng “ngơ ngác”, không chỉ để họ được vào cuộc thật sự mà còn phải tạo một cơ chế để họ cống hiến thật sự.

TRỊNH VĨNH HÀ

Hãy để nhiều người cùng viết sách

Với 200 người tham gia thiết kế chương trình và trên 600 người tham gia biên soạn SGK hiện hành là một đội ngũ khá hùng hậu. Tại hội nghị, có ý kiến cho rằng nên chọn lọc tinh hơn đội ngũ xây dựng chương trình và SGK, nhưng cũng có ý kiến nêu cần mở rộng để nhiều người cùng góp sức.

GS Nguyễn Lân Dũng cho rằng cần tận dụng chất xám các nhà khoa học của các hội chuyên môn như hội sinh học, vật lý, sử học... để thiết kế chương trình - SGK. “Tôi không thấy Bộ GD-ĐT mời chúng tôi tham gia, trong khi ở nhiều nước khác, các viện nghiên cứu, hội nghề nghiệp cũng có thể viết SGK. Trong tay tôi có tới 70 cuốn SGK sinh học của các nước do các nhóm tác giả khác nhau viết, họ viết rất tốt... Vậy thì tại sao chúng ta phải lo ngại?”.

http://tuoitre.vn/Giao-duc/541567/dung-do-het-cho-sach-giao-khoa.html

Admin Tổng số bài gửi : 590 Join date : 18/10/2011

Tránh đổi mới liên tục nhưng chắp vá

TRỊNH VĨNH HÀ THỰC HIỆN | 15/10/2012 07:12 (GMT + 7)

TT - Bài trả lời phỏng vấn trên Tuổi Trẻ chỉ ra “Giả dối là khuyết tật của giáo dục” của GS Hoàng Tụy vừa qua đã thu hút sự quan tâm của nhiều người. Tuổi Trẻ phỏng vấn thêm GS Hoàng Tụy về việc "chữa trị giả dối".

Diễn đàn Nói không với giả dối:

Để chữa trị khuyết tật này, GS Hoàng Tụy cho rằng phải đụng đến tất cả ngõ ngách của giáo dục và chữa trị tận gốc.

>> Giả dối: khuyết tật của nền giáo dục

Nói một cách khác, cần một cuộc cải cách thật sự. Đây cũng là quan điểm kiên định của ông suốt hơn một thập kỷ qua. GS Hoàng Tụy nói:

- Giáo dục là một hệ thống phức tạp theo nghĩa khoa học của từ này, cần phải tiếp cận và đối xử như một hệ thống phức tạp. Có nghĩa khi hệ thống đó lâm vào khủng hoảng trầm trọng, triền miên thì muốn cứu nó, phải tìm cho ra căn bệnh là gốc đang tàn phá, ngấm ngầm nhưng khốc liệt mới mong chữa chạy và mở ra con đường cho nó được. Từ 15 năm nay, nhiều người đã liên tục cảnh báo giáo dục của ta không chỉ lạc hậu (điều đó ai cũng nhìn thấy), mà nguy hiểm hơn là đang đi lạc hướng xa rời con đường chung của nhân loại, phát triển lạc điệu so với thế giới văn minh.

* Như vậy, theo GS, những cố gắng thời gian qua không đem lại thành quả mới nào? Những năm qua trường học các cấp nhìn từ bề ngoài vẫn phát triển, nhiều thế hệ học sinh được đào tạo, trong đó có những học sinh trình độ tốt?

- Tôi không phủ nhận tất cả những cố gắng của ngành GD-ĐT. Nhưng phải nói rằng trong bối cảnh giáo dục đang đi sai đường, lún sâu vào sự lạc hậu, yếu kém thì việc giữ được thành quả nhất định như thời gian qua không phải thành tích của nhà quản lý mà là công sức của giáo giới cả nước.

* Năm 2004, GS đã đại diện cho 24 GS trong và ngoài nước kêu gọi một cuộc chấn hưng giáo dục. Hiện nay, Bộ GD-ĐT và Ban Tuyên giáo trung ương lại đang trình đề án đổi mới giáo dục căn bản và toàn diện. Theo GS, đề án đổi mới này có đi theo đề nghị của GS và nhiều nhà giáo dục khác đã kiến nghị trong thời gian qua không?

- Với thực trạng giáo dục hiện nay, cần phải có một cuộc cải cách nghiêm chỉnh chứ không nên cải tiến, cải lùi, đổi mới liên tục nhưng vụn vặt, chắp vá, không thể điều chỉnh cục bộ qua cơ chế phản hồi. Với cách như đã và đang làm chỉ khiến tình hình rối ren, tồi tệ hơn, chỉ thêm tốn kém tiền của, công sức của dân mà rốt cuộc lại về điểm xuất phát. Điển hình như cái vòng xoay trong việc chống tiêu cực thi cử, chống bệnh thành tích ấy. Cứ chống, cứ phát động hết phong trào này đến phong trào khác, nhưng bệnh chạy theo thành tích ảo, tiêu cực thi cử vẫn nặng nề.

* Vậy theo GS, một cuộc cải cách hay chấn hưng giáo dục cần bắt đầu từ đâu?

- Theo tôi, lối ra duy nhất bây giờ là cải tạo cấu trúc, xây dựng lại từ gốc, thay đổi cả thiết kế hệ thống. Nói cách khác phải thực hiện những biến đổi có tính cách mạng, theo cách nói của đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tôi khẳng định khuyết tật cấu trúc, cái lỗi thiết kế hệ thống của giáo dục là nguyên nhân sâu xa mà từ đó đẻ ra khó khăn, vấp váp. Để thiết kế lại cấu trúc, trước tiên phải nghiên cứu và thay đổi triết lý giáo dục, thay đổi tư duy, quan niệm cơ bản về mục tiêu, đường lối, cung cách làm giáo dục. Nói ngắn gọn như chúng ta thường nói, nhà trường không thể chỉ dạy chữ, dạy kiến thức mà còn phải dạy người.

Thực tế xưa nay nhà trường nào cũng làm như thế cả, dù gián tiếp hay trực tiếp, dù có ý thức hay vô ý thức. Cái khác nhau chỉ ở nội dung và cách dạy người. Dạy thanh thiếu niên thành người như thế nào, đó là chỗ khác cơ bản giữa nhà trường lạc hậu và nhà trường hiện đại, tiên tiến. Có triết lý giáo dục rồi thì mới thiết kế cấu trúc, thay đổi chương trình, phương pháp dạy học, thi cử và nhiều vấn đề khác.

* Khi nói đến sự giả dối trong ngành GD-ĐT, phải chăng điều này cũng phải song hành giải quyết trong quá trình cải cách mà GS đang đặt ra?

- Giả dối chỉ là một trong những biểu hiện rõ nét nhất cái yếu kém của nền giáo dục hiện nay. Nhưng để giải quyết thì vẫn phải đi từ gốc rễ. Gốc rễ mà tôi nói đến ngoài triết lý giáo dục, cấu trúc nền giáo dục, còn có những đường lối, chính sách vĩ mô, vi mô khác nhau phải được thay đổi hoàn toàn. Trong đó, việc phải song hành thực hiện với những điều tôi đã nói ở trên là chính sách đối với nhà giáo. Tất cả những bất cập liên quan đến chất lượng, phẩm chất đạo đức giáo viên đều do những khuyết tật sinh ra từ gốc gây nên.

* Những vấn đề trong bản đề cương cải cách giáo dục vừa được GS gửi lên trung ương đã là toàn bộ “gốc rễ” cần cải cách để xây lại nền tảng giáo dục chưa?

- Trong bản đề cương đã được chỉnh sửa, tôi rút ngắn lại chỉ trình bày bốn vấn đề mà tôi thấy là then chốt: cải thiện chính sách đối với người thầy, cải cách hệ thống giáo dục phổ thông và dạy nghề, thay đổi căn bản cung cách học và thi, đổi mới giáo dục đại học theo hướng hiện đại hóa và hội nhập quốc tế... Nhưng để thực hiện cuộc cải cách này, sẽ còn nhiều vấn đề lớn phải quan tâm. Ví dụ ở các bậc học cao cần xây dựng các đại học nghiên cứu, trung tâm nghiên cứu và đào tạo xuất sắc, chấn chỉnh tiêu cực trong các vấn đề đại học tư thục, xã hội hóa, thương mại hóa giáo dục vô nguyên tắc, cải tổ quản lý để nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học của quốc gia...

* Theo GS, để thực hiện cải cách nên làm theo cách nào để không lặp lại vết xe đổ của sự đổi mới vụn vặt, chắp vá?

- Cải cách giáo dục phải kiên quyết, khẩn trương nhưng không vội vã. Sau khi trung ương, Quốc hội thảo luận và thông qua đề cương cải cách nêu lên phương hướng chính cùng với những khâu mấu chốt cần giải quyết trong cải cách, cần thành lập Ủy ban quốc gia chỉ đạo cải cách giáo dục, bao gồm những người có năng lực và tâm huyết, vừa có tầm nhìn, vừa thật sự quan tâm đến giáo dục. Ủy ban này sẽ vạch ra lộ trình và kế hoạch thực hiện cụ thể để có thể hoàn tất công cuộc cải cách sau khoảng một thập kỷ.

* Với một lộ trình dài như thế, theo GS, điều gì cần cấp bách làm ngay trong thời gian tới?

- Để thực hiện cải cách ở những khâu cấp bách, phải tổ chức nghiên cứu những vấn đề cụ thể như chương trình - sách giáo khoa cho các cấp phổ thông, phương pháp giảng dạy cho các cấp, đổi mới thi cử... theo quan điểm tư duy mới. Tình hình đất nước hiện nay còn nhiều khó khăn, nhưng khó khăn hiện nay cũng là thời cơ để giáo dục lột xác, từ một kiểu giáo dục nặng tính giáo điều, lạc hậu, tiến lên nền giáo dục lành mạnh, trung thực, hiện đại.

TRỊNH VĨNH HÀ thực hiện

---------------

Ý kiến

* TSKH Phạm Đỗ Nhật Tiến (nguyên trợ lý bộ trưởng Bộ GD-ĐT): Cần phối hợp hành động

Cần phải có sự phối hợp hành động để mô hình mong muốn của giáo dục phổ thông được thực thi và triển khai trong toàn hệ thống. Muốn vậy điểm quan trọng đầu tiên có tính quyết định là cần có sự phân tích, tranh luận, trao đổi để đi tới nhận thức thống nhất về các yêu cầu đối với giáo dục phổ thông trong tương lai và sự cần thiết phải chuyển từ mô hình hiện nay sang mô hình mới. Sự thay đổi nhận thức này không chỉ giới hạn trong ngành giáo dục mà phải mở rộng ra toàn xã hội.

* GS.TSKH Phạm Thị Trân Châu: Tổng điều tra để đánh giá khách quan

Mặc dù dư luận xã hội cũng khá thống nhất trong việc đánh giá một số yếu kém của giáo dục cần khắc phục, nhưng tôi vẫn đồng ý với việc để có cơ sở vững chắc cho một đánh giá khách quan cần có một cuộc tổng điều tra toàn diện, khoa học với quy mô thích hợp. Ủy ban cải cách giáo dục cần được thành lập sớm với tinh thần thật sự cầu thị, có cơ chế để tranh thủ nhiều ý kiến của đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học và nhà quản lý có kinh nghiệm nghề nghiệp, có tâm huyết. Tổ chức này nên chăng là một tổ chức có quyền lực để thực thi nhiệm vụ được giao.

V.H. ghi

Khẩn trương nhưng phải bài bản

Thay đổi căn bản, toàn diện một nền giáo dục là công trình lớn của quốc gia không thể làm vài năm mà xong. Tình thế bức thiết phải khẩn trương nhưng lại phải căn cơ, bài bản, không thể riêng một mình ngành giáo dục làm nổi.

Theo chúng tôi, trung ương cần bàn và ra nghị quyết, xác định mục tiêu, yêu cầu và những vấn đề trọng tâm cần tập trung để nền giáo dục thật sự đổi mới căn bản, toàn diện. Trong đó, việc quan trọng là thành lập một tổ chức làm nhiệm vụ xây dựng đề án tổng thể, nếu được ra phương pháp và lộ trình để trình trung ương và Quốc hội. Tổ chức này có thể là một ủy ban do người đứng đầu Nhà nước làm chủ tịch, gồm các nhà khoa học, các chuyên gia trong và ngoài nước am hiểu, có kinh nghiệm giáo dục liên quan đến các cuộc cải cách giáo dục của các nước. Bộ GD-ĐT có vai trò quan trọng trong hoạt động của ủy ban này, nhưng cần chấn chỉnh, kiện toàn đổi mới thật sự về năng lực và cung cách quản lý. Với cơ quan tham mưu của trung ương về công tác giáo dục, cụ thể là bộ phận khoa giáo (trong Ban Tuyên giáo trung ương) cần tăng cường đủ sức và đủ điều kiện giúp trung ương.

Bà Nguyễn Thị Bình (nguyên phó chủ tịch nước)

Đề nghị thành lập ủy ban quốc gia về cải cách giáo dục

Đã có nhiều ý kiến, kiến nghị có luận cứ rõ ràng, thuyết phục, nhưng tất cả đều chỉ có giá trị tham khảo chứ chưa có giá trị thực tiễn có thể áp dụng ngay được. Lý do là chưa có kết quả của một cuộc tổng điều tra để có các dữ liệu xác đáng tin cậy làm cơ sở soạn thảo đề án cải cách giáo dục. Đề án cải cách giáo dục chỉ có thể được soạn thảo bởi một ủy ban chuyên trách bao gồm các hội đồng chuyên gia rất giỏi và uy tín trong từng lĩnh vực giáo dục. Tôi kiến nghị cần quyết định thành lập Ủy ban quốc gia về cải cách giáo dục độc lập với Bộ GD-ĐT để thực hiện nhiệm vụ: tổ chức tiến hành cuộc tổng điều tra giáo dục trong năm 2013; tổ chức soạn thảo đề án tổng thể về cải cách giáo dục trong năm 2014 để trình Chính phủ và Quốc hội thông qua và tổ chức thực hiện từ năm 2015; từ nay đến khi có đề án tổng thể về cải cách giáo dục, không tiến hành bất cứ một đề án đổi mới hoặc dự án luật giáo dục mới nào do Bộ GD-ĐT đề xuất.

http://tuoitre.vn/Giao-duc/515938/tranh-doi-moi-lien-tuc-nhung-chap-va.html

Admin Tổng số bài gửi : 590 Join date : 18/10/2011

Điều chỉnh chương trình để phân luồng

T.T. | 24/10/2012 06:10 (GMT + 7)

TT - Nhiều chuyên gia tiếp tục đóng góp ý kiến thiết kế lại chương trình đào tạo.

PGS-TS Vũ Trọng Rỹ - PGS-TS Trần Kiều (Viện Khoa học giáo dục Việt Nam): Xây dựng chương trình theo hướng “tiếp cận năng lực”

Cơ cấu này trên thực tế không tạo điều kiện cho phân luồng học sinh, góp phần gia tăng sự mất cân đối trong cơ cấu lao động (thừa thầy, thiếu thợ). Cơ cấu giáo dục hiện nay cùng với cách tổ chức nội dung chương trình không thể nào khắc phục được tình trạng quá tải cho học sinh.

Để học sinh có nền tảng về giáo dục phổ thông, nên thiết kế lại.

Giai đoạn 1 là giai đoạn giáo dục cơ sở mang tính bắt buộc gồm 10 năm nhằm trang bị cho học sinh học vấn cốt lõi cho người sống trong xã hội hiện đại, qua đó hình thành phẩm chất, năng lực của học sinh. Bậc học này cơ bản mọi học sinh được học tập giống nhau.

Giai đoạn 2 kéo dài hai năm (giai đoạn sau giáo dục cơ sở) chuẩn bị cho học sinh học lên cao đẳng hoặc đại học. Tùy theo năng lực, sở thích, học sinh được chọn các môn học, học phần phù hợp. Chương trình cho giai đoạn này phải mềm dẻo để thỏa mãn mọi nhu cầu lựa chọn của người học, nhằm chuẩn bị kiến thức, kỹ năng gần với sự lựa chọn nghề nghiệp tương lai của mình.

Với cấu trúc trên, cần xây dựng chương trình theo hướng tiếp cận năng lực. Năng lực ở đây bao hàm cả kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo, không những thế còn có cả động cơ, đạo đức và hành vi xã hội. Các năng lực hình thành trong quá trình dạy học trong nhà trường và tác động từ gia đình, xã hội. Nếu trước đây chương trình giáo dục phổ thông mới chỉ chú trọng đến việc cung cấp kiến thức thì chương trình mới cần được xây dựng theo hướng chú trọng nhiều hơn đến việc tiến hành các biện pháp, cách thức hoạt động, kinh nghiệm hoạt động sáng tạo, khơi dậy khả năng tìm kiếm, giải quyết vấn đề của người học...

GS Văn Như Cương: “Cần giảm mạnh khối lượng kiến thức văn hóa ở tất cả các môn học”

Cần phải điều chỉnh chương trình giáo dục phổ thông theo cách giảm mạnh kiến thức văn hóa trong tất cả các môn học: toán, lý, hóa, sinh, sử, địa..., chỉ giữ lại những gì hết sức cơ bản, cần thiết và phổ thông. Chẳng hạn môn toán ở phổ thông không cần học tích phân, số phức, không cần phải làm những bài toán phức tạp về phương trình lượng giác hoặc hình học không gian. Tất cả những người không theo đuổi con đường toán học ở bậc cao hơn đều không cần đến những kiến thức kể trên.

Chương trình của chúng ta hiện nay thật sự quá tải. Trong khi chủ trương giảm tải của Bộ GD-ĐT có thể nói là hoàn toàn thất bại.

Cùng với việc giảm lượng kiến thức không cần thiết, cần tăng cường thích đáng về thời lượng và chất lượng các môn học làm người: thái độ và kỹ năng sống, biết giao tiếp và hòa nhập, thân thiện với môi trường, biết lao động và quý trọng lao động, biết rèn luyện và giữ gìn sức khỏe, biết thưởng thức và cảm thụ nghệ thuật một cách lành mạnh.

Cấu trúc hệ thống giáo dục phổ thông cần đổi mới để phân hóa mạnh mẽ hơn. Chủ trương phân ban của Bộ GD-ĐT trên thực tế đã thất bại. Việc phân luồng, định hướng cho học sinh không mang lại kết quả nào.

Chương trình đổi mới cần điều chỉnh theo hướng cấp tiểu học và THCS chỉ có một chương trình, cấp THPT phân hai nhánh, một nhánh tạm gọi là THPT, nhánh kia là trung học dạy nghề. Nhánh THPT đào tạo những học sinh sau khi tốt nghiệp có thể thi vào các trường ĐH. Chương trình gồm năm môn bắt buộc: toán, tiếng Việt, ngoại ngữ, GDCD, giáo dục thể chất. Ngoài ra có các môn tự chọn: lý, hóa, sinh, sử, địa, ngoại ngữ 2, ngoại ngữ 3 và các chuyên đề tự chọn. Mỗi học sinh có thể chọn ba môn tự chọn và một chuyên đề tự chọn. Nhánh trung học dạy nghề đào tạo cho học sinh sau khi tốt nghiệp có một nghề. Học sinh có thể ra làm nghề hoặc học liên thông lên cao đẳng nghề hoặc TCCN.

T.T.

Ai cũng thấy sai nhưng...
12/23/2012 11:54:32 PM
Thứ nhất: Tôi đồng ý việc tổ chức một cuộc tổng điều tra trên cả nước. Thăm dò học sinh và giáo viên xem họ nói gì về chương trình, cách tổ chức thi cử bởi vì họ là người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ dạy và học.

Thứ hai: Khi tiến hành điều tra và viết sách, xin hãy để giáo viên có kinh nghiệm viết, Bộ giáo dục chỉ kiểm soát chuẩn kiến thức kỹ năng mà thôi.

Thứ ba: Tinh giảm thủ tục hành chính. Nói thật, Bộ Giáo Dục ban hành luật, tiêu chí thi đua, xếp loại,... rất công phu nhưng tất cả đều nằm trên giấy tờ để đối phó, làm khổ HS, giáo viên, người làm công tác quản lý. Nếu vị nào đưa ra các luật này, tiêu chí này, xin hãy cho về dạy lớp 1 năm, thực hiện các công tác giống như giáo viên bình thường để xem anh hoàn thành được bao nhiêu phần trăm. Các anh đều hô hào hằng ngày, hàng buổi giáo viên phải thị phạm, làm gương cho HS. Vậy anh hãy thị phạm 1 lần trong đời cho mọi người xem. Làm được người ta mới nể và làm theo.

TRANLONG

Cám ơn ông Chính Đại
10/28/2012 9:09:49 AM
Cám ơn ông đã nói hộ nỗi lòng người lao động!
THỊNH HỒNG

CÓ CẦU THÌ CÓ CUNG
10/24/2012 9:27:25 PM
Thực tế có ba đối tượng có nhu cầu: giáo viên và học sinh + phụ huynh.

Là phụ huynh, chúng tôi có ba nhu cầu từ yêu cầu thực tế.

Một là: chúng tôi muốn con em được học Đại học mà kiến thức cơ bản ở trường học chưa đủ để đáp ứng yêu cầu của đề thi Đại học nên cần học thêm.

Hai là: phụ huynh đang ở độ tuổi lao động cả, phải đi làm cả ngày, không thể tin tưởng vào việc các cháu tự gò mình ở nhà để tải hết gánh nặng chương trình (bài mới, bài cũ). Trong khi đó sự cám dỗ "bọc đường" của tệ nạn lại đầy rẫy ngoài xã hội, không thể bỏ làm ở nhà trông con nên rất cần học thêm.

Ba là: 99% phụ huynh không thể giúp con em giải quyết vướng mắc về kiến thức, đặc biệt ôn thi Đại học lại càng không thể. Con chúng tôi có nhu cầu được cung cấp thêm kiến thức, nhu cầu lựa chọn nơi cung cấp, và phụ huynh có điều kiện đáp ứng nhu cầu đó tại sao lại không được phép?

Về phía giáo viên: tại sao không được làm chủ, làm thêm bằng chính nghề của mình mà phải làm thuê cho một bộ máy khác ( phát sinh thêm hàng loạt chức danh quản lý)? Liệu các giáo viên phải đảm bảo cuộc sống bằng buôn bán vặt, phụ hồ, làm vườn, xe thồ, dán bọc ni lông... (để triệt tiêu dạy thêm) có giúp nâng cao chất lượng giáo dục? Không thể lấy một số hiện tượng đơn lẻ để quy chụp là tất cả giáo viên dạy thêm đều có động cơ xấu! Ngành nào cũng có tệ nạn đơn lẻ.

Về chương trình : quá nặng về chuyên sâu tầm nghiên cứu chuyên ngành ở tất cả các môn: toán, lý ,hóa, sinh, văn, sử, địa ở cả cấp THCS và THPT. Học sinh nhớ được bao nhiêu? Thực chất hiểu được bao nhiêu? Vận dụng gì cho cuộc sống, cho công việc sau này? Để giải quyết xong mớ kiến thức này, cần học thêm. Thời gian trên lớp có hạn, giáo viên phải dạy thêm để góp phần đạt chỉ tiêu bắt buộc.

Về thi cử, đề thi và đáp án mang tính khuôn mẫu, muốn đỗ ĐH, CĐ phải học thêm để được luyện theo đúng khuôn mẫu....

Các phương án của Giáo sư Văn Như Cương, PGS TS Trần Kiều, PGS TS Vũ Trọng Rỹ rất được học sinh, phụ huynh và giáo viên hưởng ứng.

CHÍNH ĐẠI

http://tuoitre.vn/Giao-duc/517357/dieu-chinh-chuong-trinh-de-phan-luong.html

Admin Tổng số bài gửi : 590 Join date : 18/10/2011

Giảm nhưng vẫn quá tải

Thanh Niên Online – 18 giờ trước

Sau 2 năm Bộ GD-ĐT thực hiện chủ trương giảm tải, ngoài một số kiến thức thừa hoặc sai sót đã cắt bỏ, học sinh hầu như không thấy việc học nhẹ đi chút nào.

Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên.... Giamtai-20130501-121513-062

Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên.... Giamtai-20130501-121513-062

Đã có nhiều lần giảm tải ở bậc tiểu học nhưng chương trình học ở bậc học này vẫn luôn quá tải đối với học sinh - Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Không biết đã “giảm tải”

Hầu hết lãnh đạo các trường cũng như giáo viên đều cho biết họ chấp hành khá nghiêm túc quy định của Bộ về điều chỉnh nội dung các môn học theo hướng giảm tải ban hành từ tháng 9.2011. “Giảm được phần nào giáo viên nhàn phần đó, học sinh (HS) cũng sướng vì không phải học”, một giáo viên Trường THPT Phạm Hồng Thái, Hà Nội tâm sự.

"Không ít bài tập lớp 2 của con mà cả bố cả mẹ đều hợp lực, vò đầu bứt tai nhưng vẫn không tìm ra lời giải. Lục tung sách giáo khoa thì không có dạng bài nào tương tự, hóa ra toàn những bài nâng cao cô giáo tự đưa vào"

Một phụ huynh ở Hà Nội

Nhưng phần đông HS cho biết không được hưởng lợi gì từ giảm tải. Có không ít HS tỏ ra rất ngạc nhiên, thậm chí thốt lên: “Đã có quy định giảm tải rồi ạ?” khi phóng viên hỏi về hiệu quả của giảm tải. Giải thích cho sự ngạc nhiên của mình, có HS nói thấy vẫn học hết các bài, có HS bảo càng ngày càng học nặng hơn chứ không thấy giảm được chút nào.

K.H, HS lớp 12A2 Trường THPT Nguyễn Gia Thiều, Hà Nội, cho biết học ban A, dùng sách giáo khoa nâng cao nên hầu như không được bỏ phần nào. Còn H.T, lớp 12D1 Trường THPT Thăng Long, nói trên lớp có một số bài hoặc một số mục thầy cô bỏ không dạy và giải thích là do yêu cầu giảm tải nhưng không HS nào để ý.

Chỉ thấy nâng cao

Giảm tải không chỉ vô tác dụng với HS lớp trên mà nhiều phụ huynh ở các lớp dưới cũng phàn nàn con họ chẳng được hưởng lợi gì từ giảm tải. “Con bé nhà tôi mới học lớp 2, học 2 buổi/ngày vậy mà nhiều hôm hai mẹ con trằn ra đến 10-11 giờ đêm để làm bài tập. Mà sao bài tập ra cho trẻ con lại khó thế! Có hôm nó hỏi tôi tả cảnh hoàng hôn trên biển thế nào? Cuối cùng chị nó phải tìm trên internet rồi đọc cho nó chép”, chị Trà, phụ huynh Trường tiểu học Lô-mô-nô-xốp (Hà Nội), than thở.

Thiếu dứt khoát

PGS Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường phổ thông dân lập Lương Thế Vinh, Hà Nội, cho biết ngay từ khi thực hiện sách giáo khoa mới đã thấy sự quá tải rất lớn, làm cho việc học tập của HS rất nặng nề, khổ sở. Bộ đã thấy rõ điều đó nhưng không có biện pháp giảm tải sách giáo khoa một cách dứt khoát và hiệu nghiệm. Đầu năm học 2011-2012 Bộ đã ban hành hướng dẫn về giảm tải một cách rất rụt rè, vụn vặt và chắp vá, hầu như không ai thực hiện. Đầu năm học này, vấn đề giảm tải coi như bỏ qua, không thấy nhắc nhở gì đến nữa.

Phụ huynh có con học ở một trường tiểu học Q.Hai Bà Trưng (Hà Nội) chia sẻ: “Không ít bài tập lớp 2 của con mà cả bố cả mẹ đều hợp lực, vò đầu bứt tai nhưng vẫn không tìm ra lời giải. Lục tung sách giáo khoa thì không có dạng bài nào tương tự, hóa ra toàn những bài nâng cao cô giáo tự đưa vào. Ví dụ, có hôm bố mẹ phải mang cân và kẹo ra cân để tìm cách giải bài toán: có 8 viên bi, trong đó có một viên bi nhẹ hơn. Làm thế nào để chỉ hai lần cân mà tìm ra viên bi đó?”. Một phụ huynh Trường tiểu học Thanh Xuân Trung phàn nàn: “Cô giáo tự “chế biến” cả một cuốn bài tập nâng cao để HS làm vào giờ tự học ở lớp cũng như làm ở nhà. Kiến thức cơ bản chưa nắm vững mà cứ phải đánh vật với bài nâng cao, kiểu như chưa biết đi vững đã bắt chạy vậy”.

Từ khi thực hiện chương trình sách giáo khoa năm 2002 đến nay, bậc tiểu học đã có vài lần giảm tải. Sau 3 năm thay sách, Bộ ra yêu cầu cắt 15% kiến thức của chương trình tiểu học; sau đó là ban hành tài liệu hướng dẫn dạy học theo chuẩn kiến thức, kỹ năng của từng môn học, từng khối lớp. Đây cũng được xem là một lần giảm tải theo kiểu “cầm tay chỉ việc cho giáo viên”. Thế nhưng sau 3 lần giảm tải lớn, điệp khúc quá tải vẫn luôn là nỗi ám ảnh của bất cứ gia đình nào có con cháu là học sinh tiểu học. Trong khi đó theo tìm hiểu của phóng viên, lãnh đạo nhiều trường ở Hà Nội còn quan niệm giảm tải chỉ có ý nghĩa với HS… miền núi, còn HS thành phố cần phải bổ sung nâng cao chứ không cần giảm tải!

Chỉ mang tính hình thức, chưa khoa học

Theo nhiều giáo viên, việc giảm tải nội dung chương trình học hiện nay chưa khoa học. Mặt khác, thực chất việc giảm tải chỉ mang tính hình thức theo kiểu giảm tải ở phần này nhưng tăng tải ở phần khác.
Theo bà Nguyễn Ái Hằng, nguyên tổ trưởng tổ sử Trường THPT Trần Phú, Q.Tân Phú, TP.HCM, chương trình môn sử có những phần giảm tải chưa thật sự khoa học và gây khó khăn cho giáo viên, học sinh... Chẳng hạn bài Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1925-1930 của lớp 12, chương trình giảm tải nằm ở phần Tân Việt cách mạng đảng mà đây chính là tiền thân của Đông Dương cộng sản liên đoàn sau này. Chính vì vậy, dạy ở bài sau đó, giáo viên buộc phải nói lại phần Tân Việt cách mạng đảng cho HS hiểu.

Hoặc ở bài Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa Tháng 8 (1939-1945) giảm tải ở phần khởi nghĩa Bắc Sơn, khởi nghĩa Nam Kỳ và binh biến Đô Lương. Các cuộc khởi nghĩa này đưa đến hình thành các đội du kích Bắc Sơn, du kích Nam Kỳ... mà đội du kích là tiền thân của đội “cứu quốc quân”… Thế nên dạy đến các phần sau, có liên quan đến đội cứu quốc quân, giáo viên cũng phải giảng lại các cuộc khởi nghĩa trên để HS nắm. Theo bà Hằng, việc giảm tải chương trình hiện nay chưa thật đúng nghĩa, liền mạch và khoa học.

Liên quan đến vấn đề này, thạc sĩ Nguyễn Thị Thu Hiền, giáo viên văn Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ (Q.4, TP.HCM), cho biết: “Việc giảm tải hiện nay chưa đi vào thực chất. Cắt giảm một vài đoạn, bài trong chương trình sách giáo khoa thì chẳng thấm vào đâu so với lượng kiến thức chung mà HS phải nạp hằng ngày. Vì thế cần phải giảm tải sao cho dung lượng tri thức cung cấp đúng lứa tuổi HS ở từng lớp là vừa đủ”.

Minh Luân

Tuệ Nguyễn - Lê Đăng Ngọc

http://vn.news.yahoo.com/gi%E1%BA%A3m-nh%C6%B0ng-v%E1%BA%ABn-qu%C3%A1-t%E1%BA%A3i-191517954.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Thay đổi chất lượng sách giáo khoa

http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130816/thay-doi-chat-luong-sach-giao-khoa.aspx

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Học kiểu mới

21/10/2013 03:00

Học sinh tự do chạy đến góc này, chạy sang góc kia, trao đổi một cách tự tin, thoải mái trong giờ học sẽ thay thế dần kiều ngồi ngay ngắn, im lặng răm rắp hướng về phía giáo viên.

Học kiểu mới

Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên.... Hs

Giáo dục - SGK, Chương trình, Giáo viên.... Hs

Học sinh Trường tiểu học 1, thị trấn Năm Căn, H.Đất Mũi, Cà Mau trong giờ học theo mô hình “Trường học VN mới” - Ảnh: Tuệ Nguyễn

Quen với kiểu học sinh (HS) ở các trường tiểu học ngồi im lặng, hai tay đặt ngay ngắn lên bàn khi giáo viên giảng bài nên chúng tôi khá bất ngờ khi thấy rất nhiều lớp ở Trường tiểu học 1, thị trấn Năm Căn, H.Đất Mũi, Cà Mau có vẻ “lộn xộn” và ồn ào. Giáo viên thay vì đứng ở vị trí quen thuộc trên bục giảng thì đi lại như con thoi trong học lớp học.

Chủ tịch hội đồng tự quản thay cho ban cán sự lớp

Biên soạn lại sách giáo khoa cho phù hợp

“Trường học VN mới" xuất phát từ Colombia và được xem là mô hình giáo dục tiểu học tốt nhất ở khu vực nông thôn Mỹ Latinh. Đây cũng được đánh giá là mô hình sáng tạo của thế kỷ 21 bởi ngoài việc giúp HS trải nghiệm, phát hiện kiến thức thông qua các hoạt động theo nhóm, các em còn được kích thích sự sáng tạo, rèn luyện tính độc lập và sự tự tin trong mọi hoạt động.

Ở VN, nội dung kiến thức áp dụng tại các lớp VNEN vẫn đảm bảo theo chuẩn kiến thức kỹ năng của chương trình hiện hành nhưng đã được Bộ GD-ĐT biên soạn lại cho phù hợp. HS không học theo bộ sách giáo khoa hiện hành mà theo bộ sách được biên soạn lại. Bộ tài liệu này được coi là “3 trong 1” khi cả HS, giáo viên và phụ huynh đều có thể dùng làm tài liệu học tập và giảng dạy.

Lớp khoảng 30 - 35 HS, chia thành 5 - 6 nhóm, mỗi nhóm 4 -6 em. Bàn học không kê theo hàng ngang hướng về phía bục giảng của giáo viên mà quây thành các nhóm khác nhau, có nhóm trưởng. HS trong nhóm sẽ cùng nhau học tập, tự đánh giá mình, đánh giá bạn và giáo viên sẽ là người hướng dẫn và đánh giá sau cùng.

Ở mỗi góc lớp là một góc học tập theo từng bộ môn với những tài liệu và đồ dùng học tập liên quan. Lớp được trang trí bằng những hình ảnh sinh động, hộp thư “Lời em muốn nói” cũng được đặt ở phòng học để HS chia sẻ những mong muốn của mình với giáo viên và nhà trường... Giáo viên di chuyển liên tục, đang ở nhóm này quan sát và hướng dẫn thì lại có nhóm khác mời cô sang giải đáp thắc mắc.

Những gì diễn ra trong các lớp học ở Trường tiểu học 1 thị trấn Năm Căn là một phần của dự án thí điểm mô hình “Trường học VN mới” (VNEN, viết tắt theo tiếng Tây Ban Nha), đang được Bộ GD-ĐT thí điểm ở bậc tiểu học tại 62 tỉnh thành trên cả nước với 1.447 trường năm học 2012 - 2013. Năm nay có thêm khoảng 200 trường nữa tự nguyện đăng ký tham gia.

Ở những lớp học này, ban cán sự lớp thay bằng chủ tịch hội đồng tự quản, trưởng ban học tập, trưởng ban kỷ luật, trưởng ban ngoại giao và các trưởng nhóm. Với mô hình này, HS được yêu cầu và tự trả lời câu hỏi hoặc tự làm bài tập theo yêu cầu của tài liệu, tự đánh giá tiến độ học của mình trên phiếu. Từ đó, HS có ý thức, chủ động hơn, giảm bớt sự phụ thuộc vào thầy cô.

Tự tin với các lớp học như... chợ vỡ

Trường tiểu học Tả Thanh Oai, H.Thanh Trì, Hà Nội, là trường đầu tiên của Hà Nội được chọn để thí điểm mô hình này từ năm học 2012 - 2013. Đến nay giáo viên và HS cũng đã dần quen với các lớp học như... chợ vỡ.

Bà Hoàng Việt Hạnh, giáo viên của trường, cho biết: “Mới đầu khá mệt khi triển khai lớp học này vì việc chia lớp, quản lý lớp chưa đi vào nền nếp. Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn các em đã bắt nhịp và bị lôi cuốn vào các tiết học như thế”. Ông Phạm Xuân Tiến, Trưởng phòng Giáo dục tiểu học, Sở GD-ĐT Hà Nội, chia sẻ: “Tôi cũng không hình dung theo phương thức mới HS lại tự tin, mạnh dạn đến thế”. Ông Tiến kể: “Đến những lớp học truyền thống, khi có đoàn kiểm tra vào hỏi han thì thường các cháu rất rụt rè nhưng ở lớp học này, các cháu nhao nhao xin trả lời các câu hỏi, đáng ngạc nhiên hơn là các cháu còn liên tục đặt câu hỏi ngược trở lại với chúng tôi. Có cả những câu hỏi như: bác bao nhiêu tuổi, bác đã có gia đình chưa, sở thích của bác là gì?...”.

Trường tiểu học Âu Cơ là một trong 4 trường của TP.Rạch Giá, Kiên Giang dạy thí điểm VNEN. Bà Trần Thị Liên, Hiệu trưởng, nhìn nhận: “Tuy tỷ lệ khá giỏi không tăng so với năm trước nhưng HS học theo mô hình này tự tin, biết cách tự học, tham gia tích cực vào các hoạt động, biết cách nhận xét, đánh giá bạn, tự đánh giá mình. Một số em sớm bộc lộ khả năng quản lý, điều hành các hoạt động của tổ, của lớp một cách linh hoạt, sáng tạo”. Nhiều giáo viên của trường này cũng cho rằng trong quá trình học tập, HS có nhiều cơ hội độc lập suy nghĩ, bộc lộ ý kiến riêng và phát huy năng lực hợp tác khi học nhóm.

Thể nghiệm đổi mới chương trình sau năm 2015

Bàn về vấn đề này, ông Nguyễn Vinh Hiển, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, khẳng định: “Với mô hình VNEN, quan niệm về chương trình giáo dục khác với những năm trước đây”. Nội dung, phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá, tổ chức dạy học... là do các nhà trường, do chính các giáo viên chủ động làm. Sách giáo khoa không phải chỉ có một bộ mà giáo viên sử dụng rất nhiều tư liệu, từ nhiều nguồn khác nhau. “Do đó quan niệm một chương trình một bộ sách giáo khoa cần phải được thay đổi”, ông Hiển nhấn mạnh.

Theo ông Hiển, mô hình trường học mới là những thể nghiệm bước đầu cho việc triển khai đổi mới chương trình và sách giáo khoa phổ thông sau năm 2015. Điều này giúp cho việc hoàn thiện và làm cho các nhà trường và phụ huynh quen dần khi chuyển sang mô hình mới một cách đại trà.

Ý kiến

Thay đổi căn bản phương pháp dạy và học

“Mô hình này buộc phải thay đổi căn bản phương pháp truyền đạt của giáo viên và cách tiếp thu kiến thức của HS. HS chủ động tiếp thu, lĩnh hội kiến thức”.

Phan Văn Khởi (Giáo viên Trường tiểu học 1, thị trấn Năm Căn, H.Đất Mũi, Cà Mau)

Làm những việc khác trước

“Tham gia mô hình này, giáo viên phải làm những việc rất khác trước đây. Thay vì soạn giáo án, giáo viên phải ghi nhật ký giảng dạy. Trong đó ghi những vướng mắc, hạn chế trong từng bài dạy; sự tiến bộ hay hạn chế của một số HS trong lớp, cách thể hiện vai trò của cá nhân trong hội đồng tự quản lớp”.

Trần Thị Liên (Hiệu trưởng Trường tiểu học Âu Cơ, TP.Rạch Giá, Kiên Giang)

Học sinh phải hiểu bài mới thôi

“Học theo mô hình này, số HS yếu giảm rõ rệt vì giáo viên không phải chạy theo tiến độ chương trình quá nhanh như hiện hành nên có điều kiện để giảng cho HS hiểu bài mới thôi”.

Châu Văn Tín (Hiệu trưởng Trường tiểu học Thới Bình C, H.Thới Bình, Cà Mau)

Tuệ Nguyễn

http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131021/hoc-kieu-moi.aspx

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Đổi mới tuyển sinh đại học

03/12/2013 09:00

Chuẩn bị cho những thay đổi căn bản trong kỳ thi tuyển sinh đại học, cao đẳng diễn ra vào năm 2015, nhiều trường đại học đã lên phương án tuyển sinh riêng. Điểm nổi bật trong các đề án này là việc tuyển chọn người học tập trung vào năng lực thay vì kiến thức như trước đây.

Tuyển sinh đại học
Thí sinh thi vào Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn (ĐHQG TP.HCM) nghe phổ biến quy chế tuyển sinh năm 2013. ĐHQG TP.HCM có phương án tuyển sinh riêng dự kiến bắt đầu thí điểm vào năm 2015 - Ảnh: Đào Ngọc Thạch
Thanh Niên sẽ lần lượt giới thiệu đề án đổi mới tuyển sinh của các trường, đồng thời lấy ý kiến phân tích của các chuyên gia về những cải tiến này.
Thi 2 môn bắt buộc, một tự chọn
Đại học (ĐH) Quốc gia TP.HCM (ĐHQG TP.HCM) gần như hoàn tất đề án cải tiến tuyển sinh ĐH để trình lên Bộ GD-ĐT vào cuối năm nay. PGS-TS Nguyễn Hội Nghĩa, Phó giám đốc ĐH này, cho biết đề án đã được triển khai xây dựng từ nhiều năm nay, với mục tiêu đánh giá năng lực học ĐH thay vì kiểm tra kiến thức đã học đơn thuần như kỳ thi tuyển sinh hiện nay.

Phương án tuyển sinh này nếu được triển khai sẽ thay đổi toàn bộ quy trình tổ chức thi và xét tuyển, trong đó quan trọng nhất là xây dựng ngân hàng đề thi

PGS-TS Nguyễn Hội Nghĩa (Phó giám đốc ĐHQG TP.HCM)
Theo đề án, kỳ thi kiểm tra năng lực sẽ gồm 5 môn: toán và logic, tiếng Việt, khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và tiếng Anh. “Kỳ thi tuyển sinh hiện nay chúng ta đang thực hiện chỉ dựa vào kết quả thi của 3 môn nên rất hẹp. Việc xây dựng đề án thi 5 môn này sẽ kiểm tra rộng và sát hơn kiến thức người học, thông qua đó có thể đánh giá được cả kiến thức, kỹ năng và thái độ của người học”, tiến sĩ Nghĩa lý giải. Tuy nhiên, theo ông Nghĩa, mỗi thí sinh chỉ phải tham gia dự thi 3 môn, trong đó 2 môn bắt buộc (toán và logic, tiếng Việt) thời gian làm bài 120 phút. Ngoài ra, thí sinh phải thi thêm một môn bổ sung (một trong 3 môn còn lại) tùy theo đặc thù riêng của từng trường và ngành dự thi, với thời gian làm bài 90 phút. Trong đó, môn khoa học tự nhiên sẽ kiểm tra kiến thức về sinh, hóa và lý. Môn khoa học xã hội kiểm tra kiến thức văn, sử và địa. Các bài thi chủ yếu theo phương thức trắc nghiệm, chỉ một phần bài thi môn tiếng Việt yêu cầu thí sinh viết bài luận.
Để thực hiện mục tiêu này, ĐHQG TP.HCM cho rằng cần có một đơn vị chuyên nghiệp xây dựng ngân hàng đề thi và tổ chức thi. Theo tiến sĩ Nghĩa, trước mắt ở phạm vi ĐHQG TP.HCM, đơn vị này sẽ là Trung tâm khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, nếu kỳ thi này được triển khai trên quy mô toàn quốc, phải có một đơn vị chuyên trách có đủ năng lực để tổ chức kỳ thi chung cho tất cả các trường.
Hoạt động ngoại khóa là một tiêu chí đánh giá
Ngoài kỳ thi kiểm tra năng lực, ĐHQG TP.HCM còn kết hợp nhiều tiêu chí xét tuyển bổ sung tùy vào điều kiện từng trường. Đó có thể là các tiêu chí đánh giá dựa trên kết quả học và thi tốt nghiệp THPT nhưng theo tiến sĩ Nghĩa, tiêu chí rất quan trọng ĐH này sẽ tiến hành đánh giá là các kinh nghiệm hoạt động ngoại khóa của thí sinh. Khi nộp hồ sơ, thí sinh cũng phải viết một bài luận trình bày lý do lựa chọn ngành nghề và động cơ học tập. Cũng theo ông Nghĩa, có thể sẽ xét thêm tiêu chí thư giới thiệu của giáo viên. “Việc tổ chức kỳ thi và xét tuyển theo đề án này sẽ khiến trường mất nhiều thời gian và công sức hơn kỳ thi hiện nay. Tuy nhiên, đó là việc cần làm để có được chất lượng đầu vào sinh viên tốt nhất”, tiến sĩ Nghĩa nói thêm.
Nói về tiến độ thực hiện, tiến sĩ Nguyễn Quốc Chính, Trưởng ban Đào tạo ĐH và sau ĐH, cho hay năm 2014 ĐH này vẫn tiến hành kỳ thi tuyển sinh “3 chung” quốc gia. Nếu được bộ thông qua đề án, năm 2015 trường sẽ tiến hành thí điểm một số ngành đào tạo trước khi triển khai rộng rãi toàn hệ thống vào năm 2016. “Tuy nhiên, đề án này sẽ được chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng, có kế hoạch và theo lộ trình để không ảnh hưởng đến rất đông thí sinh”, tiến sĩ Chính nhấn mạnh. Còn tiến sĩ Nguyễn Hội Nghĩa thì cho rằng: “Phương án tuyển sinh này nếu được triển khai sẽ thay đổi toàn bộ quy trình tổ chức thi và xét tuyển, trong đó quan trọng nhất là xây dựng ngân hàng đề thi. Tuy nhiên, chúng tôi đã có nhiều kinh nghiệm trong những việc này nên hoàn toàn có thể thực hiện được”.
Đề thi là khâu quan trọng nhất
Trao đổi với PV Thanh Niên chiều 2.12, GS-TSKH Bùi Văn Ga, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, cho biết đến thời điểm này bộ đã nhận được 17 đề án tuyển sinh riêng và các đề án này đều thuộc các trường ngoài công lập. Bộ đang chỉnh sửa, bổ sung một số điều của quy chế tuyển sinh, trong đó có xây dựng những tiêu chí để các trường tuyển sinh riêng. Dựa theo quy chế này, nếu phương án nào đáp ứng đủ điều kiện Bộ sẽ cho phép triển khai ngay trong năm 2014. Bên cạnh đó, từ nay đến năm 2015 Bộ vẫn tổ chức kỳ thi tuyển sinh chung cho các trường chưa có phương án tuyển sinh riêng.
Theo ông Ga, căn bản nhất của phương án tuyển sinh riêng là công tác ra đề thi. Việc này phải đảm bảo an toàn tuyệt đối, không để xảy ra tiêu cực, đặc biệt không để xảy ra tình trạng luyện thi tràn lan gây bức xúc xã hội như trong quá khứ.

Hà Ánh

http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131202/doi-moi-tuyen-sinh-dai-hoc.aspx

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Biên soạn sách giáo khoa theo kiểu “cuốn chiếu”

Theo lộ trình được đặt ra trong dự thảo, năm 2014-2015, ngoài việc xây dựng các cơ sở pháp lý cần thiết cho việc đổi mới chương trình - SGK phổ thông, Bộ GD-ĐT dự kiến hoàn thành việc xây dựng chương trình tổng thể và chương trình môn học để đưa vào thử nghiệm. Cùng với đó, sẽ hoàn thành việc biên soạn SGK của các môn học lớp 1, lớp 6, lớp 10 và danh mục thiết bị dạy học tối thiểu đi kèm. Trong hai năm này, Bộ GD-ĐT cũng dự kiến biên soạn tài liệu, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên về việc dạy học thử nghiệm chương trình - SGK lớp 1, lớp 6, lớp 10.

Sau năm 2015, lần lượt theo hình thức cuốn chiếu, Bộ GD-ĐT sẽ chỉ đạo việc biên soạn SGK của các lớp tiếp theo, tiến hành đồng thời ở cả ba cấp tiểu học, THCS và THPT, ban hành danh mục thiết bị dạy học đi kèm và tập huấn, bồi dưỡng giáo viên. Với cách làm cuốn chiếu, dự kiến năm 2019-2020, việc biên soạn chương trình - SGK phổ thông từ lớp 1-12 sẽ hoàn thành. Cùng với việc này, Bộ GD-ĐT dự kiến từng bước triển khai chương trình - SGK mới phù hợp với điều kiện của từng địa phương, từng nhà trường.

Chương trình - SGK phổ thông sau năm 2015 sẽ được chia theo hai giai đoạn, chương trình cấp tiểu học, THCS là giai đoạn giáo dục cơ bản; chương trình THPT là giai đoạn sau giáo dục cơ bản. Chương trình sẽ thiết kế theo hướng tăng cường tích hợp ở cấp tiểu học và THCS, phân hóa rõ dần từ cấp tiểu học đến THCS và phân hóa sâu hơn ở THPT; giảm số lượng môn học bắt buộc ở mỗi cấp học, lớp học, tăng các môn học, chuyên đề tự chọn nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển năng lực, kỹ năng, năng khiếu, tiếp cận nghề nghiệp tương lai cho học sinh.

Chương trình - SGK mới sẽ khắc phục những nhược điểm của cách làm cũ. Cụ thể như sẽ có tổng chủ biên xuyên suốt chương trình từ lớp 1-12 để đảm bảo tính liên thông, tiếp nối giữa các lớp, cấp học, tránh việc dạy thừa, trùng lặp kiến thức. Những kiến thức hàn lâm sẽ được lược bỏ, sẽ giảm liều lượng cung cấp kiến thức, chú trọng phương pháp, cách thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá để phát triển năng lực, phẩm chất người học.

Như vậy, tuy có nhiều đổi mới quan trọng, khắc phục những bất cập cũ, nhưng dự kiến việc biên soạn SGK vẫn được làm theo hình thức cuốn chiếu từ khâu biên soạn tới thử nghiệm và thực hiện đại trà. Việc thực hiện một chương trình - nhiều bộ SGK chưa được đặt ra ở dự thảo đề án này.

VĨNH HÀ

Ý kiến bạn đọc (2)Gửi ý kiến của bạn
SGK phải tính đến... chống lãng phí!
12/13/2013 2:29:51 PM
Nhớ bộ SGK "cổ" trước đây, chỉ cần một người mua biết giữ gìn cẩn thận thì có thể tái sử dụng cho... cả họ hàng. Nhưng đối với bộ SGK hiện tại, vừa gây nhiều tốn kém cho phụ huynh về tiền bạc, nhưng chỉ sử dụng được một cho một năm học rồi đem cân ký. Mong rằng bộ SGK sắp tới thiết kế sao cho vừa túi tiền của dân nghèo và có thể tái sử dụng cho nhiều năm học.

UTCUOI1@YAHOO.COM.VN
Vẫn là "Bình mới rượu cũ" mà thôi
12/12/2013 5:59:03 PM
Theo tôi, cách làm như thế cũng sẽ chẳng khắc phục được gì cả bởi lẽ mới nghe qua hình như có cảm giác chặt chẽ. Được biên soạn theo từng cấp học, sau đó cuốn chiếu cho các năm sau,... Nhưng thực tế, trong khi chờ 5 năm sau mới có sách lớp 5 mà ngay bây giờ lại thử nghiệm sách lớp 6 hay tương tự, chưa có sách lớp 9 mà lại thử nghiệm sách lớp 10. Với cách làm này rồi để mà xem "Đâu lại vẫn vào đấy".

NGÔ ĐỨC TÀI

http://tuoitre.vn/Giao-duc/584875/bien-soan-sach-giao-khoa-theo-kieu-cuon-chieu.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Để học sinh tham gia “soạn” sách giáo khoa
25/05/2011 04:04 (GMT + 7)
TT - Đã có nhiều ý kiến đề nghị để học sinh tham gia biên soạn sách giáo khoa. Nếu điều này được thực hiện sẽ tạo nên chuyển biến rất tích cực trong khâu làm chương trình học, một khâu quan trọng trong tiến trình cải cách giáo dục sắp tới đây.

Thế nhưng để học sinh có thể phát biểu được ý kiến của mình một cách thực chất mà không sa vào hình thức, khoa trương là một việc khó.

Để lấy ý kiến người lớn, chúng ta có ít nhất hai cách là trực tiếp và gián tiếp. Nhưng việc lấy ý kiến trẻ em hoàn toàn không đơn giản vì học sinh chủ yếu “phát biểu nguyện vọng” và “trả lời” người lớn theo cách gián tiếp. Chúng tôi xin đề xuất lại một cách “lấy ý kiến” học sinh. Đó cũng là phương thức giáo dục thực nghiệm mà GS Hồ Ngọc Đại và các cộng sự đã triển khai trong hơn 30 năm cuối thế kỷ trước. Đó là mô hình giáo dục với ba cung đoạn: thực nghiệm - sư phạm - đại trà.

Cung đoạn thứ nhất là thực nghiệm. Tuy nói “thực nghiệm” nhưng đó không phải là việc làm vu vơ, vô nguyên tắc. Ngay từ giai đoạn thực nghiệm, nhà sư phạm có nghề và có tấm lòng tìm cách làm sao cho mỗi học sinh đều có được một sự trưởng thành tự nhiên về cơ thể và phát triển tự nhiên về tinh thần (Hồ Ngọc Đại).

Trong cung đoạn này, sau khi xây dựng xong chương trình giáo dục sẽ được đưa vào dạy tại trường thực nghiệm để “lấy ý kiến học sinh” dưới sự theo dõi chặt chẽ của các chuyên gia. Kết quả thực nghiệm thu được là những dữ liệu khoa học quan trọng giúp việc hoàn thiện chương trình trước khi chuyển sang cung đoạn tiếp theo. Chính vì vậy có thể coi “trường thực nghiệm như một chiếc van an toàn lắp vào giải pháp giáo dục” (Hồ Ngọc Đại).

Về đại thể, những ý kiến thu được có thể phân ra như sau: loại ý kiến thứ nhất giúp hoàn thiện nội dung chương trình và phương pháp thực hiện: trẻ em “trả lời” cho nhà giáo dục đâu là thứ các em thật sự cần và nên triển khai chương trình giáo dục trong thực tế như thế nào để đạt hiệu quả cao nhất.

Loại ý kiến thứ hai giúp điều chỉnh và cập nhật các chương trình hiện hành: trẻ em cho nhà giáo dục biết rằng điều các em cần ngày hôm nay khác cái các em cần ngày hôm qua như thế nào. Và việc điều chỉnh nội dung chương trình học nên được thực hiện ra sao để đáp ứng tốt nhất mọi đòi hỏi của cuộc sống hôm nay.

Sau cung đoạn thực nghiệm, về cơ bản chúng ta đã có được một chương trình học hoàn thiện về nội dung, tối ưu về phương pháp thì sẽ triển khai tiếp cung đoạn thứ hai là sư phạm hóa, tức đào tạo thầy cô giáo - những người sẽ trực tiếp thực hiện công tác giảng dạy ở quy mô đại trà.

Lâu nay vẫn thấy nói sư phạm đi trước một bước, nhưng đã bao giờ có ai thực hiện được chân lý hiển nhiên đó? Thiếu một cung đoạn nghiên cứu thực nghiệm thì làm sao có nội dung cho một ngành sư phạm khỏi bị xơ cứng và lỗi thời?

Cung đoạn sau cùng trong một chu kỳ phát triển của mô hình giáo dục là triển khai chương trình học ở quy mô đại trà nhằm đảm bảo yếu tố ai cũng được học. Lúc này là lúc công việc được chuyển sang cho các nhà quản lý giáo dục và các cấp chính quyền từ trung ương đến địa phương. Khâu đại trà sẽ tiếp tục cung cấp trở về nguồn thực nghiệm những câu trả lời vô cùng quan trọng để có những điều chỉnh thích hợp.

Và bất cứ sự điều chỉnh nào cũng phải được bắt đầu từ cung đoạn thực nghiệm, tức bắt đầu một chu kỳ mới trong vòng quay vô tận của sự phát triển bền vững của hệ thống giáo dục.

TS NGUYỄN THÀNH NAM (nhóm Cánh Buồm)

http://tuoitre.vn/Giao-duc/439486/de-hoc-sinh-tham-gia-soan-sach-giao-khoa.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Sẽ có nhiều bộ sách giáo khoa

Dự thảo Đề án đổi mới chương trình và sách giáo khoa phổ thông sau năm 2015 đã chính thức được Bộ GD-ĐT hoàn thiện và gửi lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia, cơ sở GD-ĐT trước khi ban hành chính thức.
Đa dạng nhiều hình thức học tập

Học sinh ở TP.HCM sử dụng tài liệu học tập môn lý do giáo viên của TP soạn bên cạnh bộ SGK chung - Ảnh: Đào Ngọc Thạch
Thiết kế chương trình mới lần này, Bộ dự kiến xây dựng phù hợp với thời lượng dạy học. Cụ thể, tiểu học 2 buổi/ngày, trung học 1 buổi/ngày.
Chương trình được xây dựng theo một chỉnh thể, nhất quán từ lớp 1 đến lớp 12, từ cấp học đến các môn học và hoạt động giáo dục nhằm đảm bảo tính thống nhất và hệ thống. Chương trình được thiết kế theo 2 giai đoạn: Cấp tiểu học và THCS là bắt buộc (giáo dục cơ bản), cấp THPT là nâng cao, phân hóa và tiếp cận nghề.
Chương trình được thiết kế theo hướng tăng cường tích hợp ở cấp tiểu học và cấp THCS, phân hóa rõ dần từ cấp tiểu học đến cấp THCS và sâu hơn ở cấp THPT. Giảm số lượng môn học bắt buộc trong mỗi cấp học, lớp học và tăng các môn học, các chuyên đề tự chọn đáp ứng nhu cầu phát triển năng lực, kỹ năng, năng khiếu, tiếp cận nghề nghiệp của học sinh.
Một trong những phương pháp dạy học được Bộ hướng tới là chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội và nghiên cứu khoa học. Cân đối giữa dạy học và tổ chức các hoạt động giáo dục; giữa hoạt động tập thể, nhóm nhỏ và cá nhân; giữa dạy học bắt buộc và dạy học tự chọn… để vừa phát triển năng lực cá nhân vừa đảm bảo chất lượng giáo dục chung cho mọi học sinh.
SGK không còn là tài liệu học tập duy nhất
Một hay nhiều bộ sách giáo khoa (SGK) vẫn là một trong những vấn đề được quan tâm trong lần đổi mới giáo dục phổ thông sắp tới. Dự thảo đề án lần này nêu rõ: “Dần tiến tới việc đa dạng SGK”. Bộ xác định đây là xu thế chung của các nước tiên tiến, SGK là một tài liệu dạy học quan trọng nhưng không phải là tài liệu duy nhất mà có thể có nhiều bộ khác nhau cho một môn học. Giáo viên và học sinh có thể tham khảo từ nhiều nguồn tư liệu khác nhau. Từ định hướng này, Bộ cho biết sẽ công khai các tiêu chí đánh giá SGK để làm căn cứ cho việc biên soạn, thẩm định và phê duyệt sử dụng SGK trong các cơ sở giáo dục.
Bộ cũng nêu rõ địa phương có thể xây dựng tài liệu hướng dẫn dạy học phù hợp với đặc điểm của địa phương. Tuy nhiên, tất cả các tài liệu này phải do Hội đồng thẩm định cấp địa phương và Bộ phê duyệt. Từng bước biên soạn, thử nghiệm và sử dụng sách giáo khoa điện tử ở những nơi có điều kiện.
Thử nghiệm trên 2% số trường
Dự thảo đề án cũng xác định sẽ tiến hành thử nghiệm chương trình (CT) - SGK nhằm kiểm nghiệm tính khả thi để chỉnh sửa, hoàn thiện, ban hành CT - SGK mới.
Sau khi xây dựng chương trình tổng thể (thử nghiệm), Bộ sẽ trưng cầu ý kiến về dự thảo này và thẩm định lần thứ nhất. Trên cơ sở đó xây dựng dự thảo chương trình các môn học từ lớp 1 đến lớp 12. Dự thảo chương trình các môn học này cũng sẽ được trưng cầu ý kiến và thẩm định lần thứ nhất để làm cơ sở biên soạn SGK (thử nghiệm) của các môn học.
Toàn bộ CT - SGK các môn học ở mỗi lớp và mỗi cấp học sẽ được thử nghiệm theo hình thức một vòng cuốn chiếu theo cấp học, bắt đầu thử nghiệm đồng thời từ các lớp đầu cấp (lớp 1, lớp 6 và lớp 10) của cả ba cấp học.
Mỗi vùng kinh tế - xã hội chọn một số tỉnh/thành phố đại diện cho các vùng thành thị, nông thôn tham gia thử nghiệm; mẫu thử nghiệm có khoảng 2% số trường phổ thông của cả nước. Bộ xác định mỗi chương trình đều cần có các yếu tố đảm bảo, quan trọng nhất là chất lượng đội ngũ giáo viên, năng lực cán bộ quản lý và cơ sở vật chất nhà trường. Vì vậy việc bắt đầu áp dụng chương trình giáo dục mới chỉ được thực hiện ở những nơi đã có đủ điều kiện đảm bảo, nơi nào chưa đủ thì tích cực chuẩn bị để sớm đủ các điều kiện cần thiết và triển khai áp dụng chương trình giáo dục mới.
Những mốc thời gian quan trọng
Giai đoạn 2014-2015: Hoàn thành việc xây dựng chương trình tổng thể (thử nghiệm), chương trình các môn học (thử nghiệm), biên soạn sách thử nghiệm các môn học lớp 1, lớp 6 và lớp 10. Xây dựng, điều chỉnh, hoàn thiện, bổ sung chế độ, chính sách liên quan đến việc thực hiện CT - SGK mới.
Giai đoạn 2016 - 2020: Hoàn thành việc biên soạn và thử nghiệm. Hoàn thành việc chỉnh sửa để hoàn thiện và ban hành. Tổ chức từng bước triển khai thực hiện chính thức CT - SGK mới phù hợp với điều kiện từng địa phương, nhà trường.

Tuệ Nguyễn

http://vn.news.yahoo.com/s%E1%BA%BD-c%C3%B3-nhi%E1%BB%81u-b%E1%BB%99-s%C3%A1ch-gi%C3%A1o-khoa-195522058.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

http://phannguyenquoctu.blogspot.com/2014/02/ts-le-tu-hy-vai-nhan-xet-ve-chu-truong.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

http://phannguyenquoctu.blogspot.com/2014/02/nhung-cai-nhuc-au-trong-nen-giao-duc.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

http://phannguyenquoctu.blogspot.com/2014/02/ts-le-tu-hy-tu-nen-giao-duc-thuy-ien.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

http://phannguyenquoctu.blogspot.com/2014/02/nhung-cai-nhuc-au-trong-nen-giao-duc.html

Admin Tổng số bài gửi : 815 Join date : 19/10/2011

Làm sách giáo khoa, chuyện như đùa

Xã hội đang hy vọng sau những sự cố dẫn đến việc Bộ trưởng Bộ GD-ĐT xin lùi thời gian trình QH đề án Đổi mới chương trình - sách giáo khoa sẽ là dịp để bộ này có được một đề án xứng tầm hơn, không còn những chuyện 'hậu trường' viết sách giáo khoa không giống ai như tìm hiểu của Thanh Niên.

Làm sách giáo khoa, chuyện như đùa
Quá trình viết SGK hiện nay có nhiều điểm yếu dẫn tới tình trạng không đáp ứng yêu cầu của thực tiễn nhưng người học không có lựa chọn nào khác - Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Quan điểm Bộ GD-ĐT phải tham gia làm sách giáo khoa (SGK) đã dẫn đến nhiều hệ lụy và những câu chuyện khó tin trong quá trình viết SGK ở VN từ trước đến nay.

Viết một lèo 12 tiếng

Cố GS Phan Trọng Luận, Tổng chủ biên SGK Ngữ văn (chương trình nâng cao), có lần kể chuyện về “một lần chữa cháy SGK”. Số là một tác giả đã nhận phân công từ trước đến 3 tháng để hoàn thành bản thảo nhưng sát nút ngày nộp, quá bận công việc, ông ta thông báo là không viết kịp và đành thất hứa. Thế là tổng chủ biên phải ngồi viết 12 tiếng đồng hồ liền cho kịp nộp bản thảo đúng kỳ hạn rất khắt khe của nhà xuất bản.

Khi viết SGK hiện hành đã xảy ra tình trạng thế này: viết xong xuôi đâu đấy rồi mới cho đi nước ngoài học, đào tạo vuốt đuôi. Không chỉ có một đoàn mà đến mấy đoàn, đoàn thì đi Đức, đoàn đi Thụy Điển... Người ta kháo nhau: chủ yếu là để tiện giải ngân tiền dự án mà thôi

Tiến sĩ Nguyễn Huy Đoan

Do việc viết sách là "công việc tay trái" của các giảng viên nên theo GS Vũ Dương Ninh (ĐH Quốc gia Hà Nội), các khâu viết, thẩm định sách... đều tiến hành vội vàng cho đúng kế hoạch đón đầu năm học, đúng kế hoạch của nhà xuất bản nên không phải bộ SGK nào ra đời tác giả của nó cũng hài lòng.

PGS Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường Lương Thế Vinh (Hà Nội), cho hay: “Lần biên soạn trước công việc kéo dài và SGK có nhiều sai sót là vì các tác giả đều vẫn làm việc chính tại đơn vị công tác của mình, cố tranh thủ sắp xếp thời gian để dành cho việc viết SGK. Thỉnh thoảng các tác giả của một cuốn sách mới gặp nhau để trao đổi và không phải lúc nào cũng có mặt đầy đủ”.

Viết xong mới đi nước ngoài “học tập”

Quy trình làm sách không những thiếu chuyên nghiệp mà còn hình thức và lãng phí đến mức vẽ ra những chuyến đi nước ngoài, mà chính những người tham gia làm SGK cũng thừa nhận là để tiêu tiền dự án.

TS Nguyễn Huy Đoan, chủ biên và tác giả của một số SGK toán bậc trung học, kể: “Làm sách theo dự án, có một lượng tiền khá lớn dùng cho việc đào tạo cán bộ, tức là những người viết sách. Nhưng khi viết SGK hiện hành đã xảy ra tình trạng thế này: viết xong xuôi đâu đấy rồi mới cho đi nước ngoài học, đào tạo vuốt đuôi. Không chỉ có một đoàn mà đến mấy đoàn, đoàn thì đi Đức, đoàn đi Thụy Điển… Người ta kháo nhau: chủ yếu là để tiện giải ngân tiền dự án mà thôi”.

Trong khi đó, có những khoản thiết thực hơn cần chi cho những khâu trực tiếp đến chất lượng SGK thì lại rất eo hẹp. GS Nguyễn Minh Thuyết, tổng chủ biên một số SGK, cho rằng: “Tiền đổ vào các khâu nào đó có thể lớn nhưng tiền thù lao cho các tác giả, thành viên hội đồng thẩm định rất ít”. Ông Thuyết lấy ví dụ, một PGS được giao viết 2 tiết khái quát về văn học VN. Người này đã phải sửa đi sửa lại bài viết tới 6 lần trong khi thù lao (khoảng năm 2005 - 2006) là 300.000 đồng/tiết.

Cũng theo GS Thuyết, do quy định máy móc về kinh phí nên hội đồng nào thẩm định càng kỹ, hội đồng đó càng… thiệt về kinh phí. “Bộ SGK THPT ngữ văn chúng tôi thẩm định đến 3 vòng trong khi tiền chỉ chi cho 2 vòng. Thế nên mới có thảm cảnh các ủy viên hội đồng thẩm định phải nằm nghỉ trưa trên băng ghế ngoài hành lang vì không có kinh phí thuê phòng nghỉ, trong đó có những người ngót nghét 80 tuổi như PGS Bùi Duy Tân ở Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn Hà Nội. Thù lao thẩm định chỉ được 100.000 đồng/ngày thì cụ Tân đi taxi mất 80.000 đồng/lượt”, ông Thuyết ngậm ngùi.

GS Trần Đình Sử, Tổng chủ biên SGK môn ngữ văn, cũng nhận định do những chương trình này làm theo dự án, họ chỉ cần đủ chứng từ để giải ngân. Họ không quan tâm đến nội dung chương trình. “Toàn bộ chương trình tôi làm gồm 8 người do tôi điều hành, tổng số tiền chúng tôi được 30 triệu đồng, chia ra tức mỗi người được 4 triệu đồng thôi”, GS Sử kể.

Giáo sư nổi tiếng viết, học sinh không hiểu

Năm 2013, tại hội thảo khoa học quốc gia về dạy học ngữ văn ở trường phổ thông, cố GS Phan Trọng Luận có những phát biểu đau đáu về đội ngũ viết SGK. Ông cho rằng SGK là một công trình khoa học tổng hợp liên ngành giữa chuyên môn, giáo dục, tâm lý lứa tuổi, sư phạm học, xã hội học... “Giỏi giang về khoa học văn học nhưng non tay về sư phạm là không làm tốt việc viết SGK”, ông nhận định. Ông Trọng Luận nêu dẫn chứng: “Tôi mời một thầy giáo giỏi nổi tiếng, có uy tín ở một tỉnh gần Hà Nội và là nhà thơ cũng khá quen viết lách tham gia biên soạn SGK, nhưng sau một năm đành phải thay thế tuy thầy có thế mạnh văn chương và kinh nghiệm đứng lớp trên 40 năm”. Tương tự, một GS chuyên sâu về văn học VN khi viết bài khái quát văn học VN cho học sinh phổ thông đã kéo dài đến hơn 30 trang. Vất vả lắm GS mới “hạ tầm” viết để học sinh tuổi 15 có thể tiếp thu được.

Đồng quan điểm này, GS Vũ Dương Ninh cũng cho rằng đội ngũ tác giả là những GS, giảng viên ĐH có trình độ cao song nhiều người không tham gia giảng dạy ở nhà trường phổ thông, không tiếp xúc hằng ngày với học sinh nên tư duy xây dựng chương trình và cách viết SGK đều mang tính kinh viện, lý thuyết nặng nề, lời văn cô đọng không phù hợp với trình độ và tâm lý học sinh phổ thông. Phương pháp biên soạn giáo trình ĐH và phong cách học tập của sinh viên có nhiều điểm khác xa so với SGK và học sinh, nhưng nhiều khi SGK vẫn chỉ là tóm tắt lịch sử của người lớn bắt trẻ con học đồng thời mang đậm dấu vết của giáo trình ĐH bị dồn nén nên các em khó tiếp thu, sinh ra chán.

Nhưng khó khăn còn ở chỗ không nhiều giáo viên phổ thông, người trực tiếp đứng lớp ở nước ta, có thể viết SGK tốt.

GS Trần Đình Sử cho biết, có trường hợp tổng chủ biên mời GS danh tiếng viết sách không được lại mời 4 - 5 giáo viên phổ thông, nhưng rồi cũng đành phải… thôi. “Vì cơ chế của mình khiến xưa nay giáo viên chỉ biết dạy SGK, họ không tự bồi dưỡng để thành chuyên gia, dù họ dạy rất giỏi nhưng cũng chỉ là giỏi khoa nói thôi. Muốn làm được chương trình - SGK phải hiểu biết rất nhiều. Thế thì không có người”, GS Sử nói.

Tuệ Nguyễn - Lê Đăng Ngọc
http://www.thanhnien.com.vn/pages/20140428/lam-sach-giao-khoa-chuyen-nhu-dua.aspx